door Casco – Office for Art, Design and Theory in Utrecht.
Taal: Engels
Vier sprekers gaan na in hoeverre collectieve artistieke samenwerkingsverbanden een voorbeeld of afspiegeling kunnen zijn voor maatschappijverandering door zelforganisatie met de omgeving. Hierbij kan worden uitgegaan van traditionele culturen met een oorspronkelijk collectieve oorsprong als van collectieve samenwerkingsverbanden van kunstenaars. Kunnen deze commons nog werken als een voorafspiegeling van de toekomst? Er bestaan in ieder geval tradities die dit bevestigen.
Fucking good art:
Recent: De occupybeweging heeft de algemene vergaderingen weer in leven hebben geroepen en daarmee de zelforganisatie van de openbare ruimte tegen de staat hebben gerealiseerd. Maar er zijn oudere voorbeelden:
1500-1600: Het Zwitserse kanton Appenzell houdt jaarlijkse burgerbijeenkomsten, waarin de begroting en andere politieke zaken van het kanton aan de orde zijn. Daardoor worden besluiten niet genomen door gedelegeerde parlementen, maar worden zij rechtstreeks genomen door de bevolking. Een besluit kan worden goed- of afgekeurd, geamendeerd en uitgesteld. Nog steeds is er een marktplein in de vorm van een podium dat daaraan herinnert.
Nog oudere voorbeelden
Nog ouder (1000): In alle Germaanse talen komt het woord Ding voor, dat nu de betekenis heeft van een object. (Eng. Thing) Maar oorspronkelijk betekent het gemeenschappelijk recht op basis van een algemene vergadering. Een ding betekent: vergadering, bijvoorbeeld een rechtsgeding. De vergadering wordt gehouden door een gemeenschap van geburen, met name in de marke [komt voor in gebieden buiten het bereik of bemoeienis van de feodale heersers, met name in Drenthe, Noord-Overijssel en delen van Gelderland, met restanten tot in de negentiende eeuw, J.B.] Dingen worden gehouden rond oude bomen. [een concreet voorbeeld is de Upstalboom in Aurich, Oostfriesland (Dld), waarvoor een 19e-eeuws gedenkteken is opgericht, J.B.]
Een merkwaardige algemene bijeenkomst is een protest tegen het regime, waarin rechtstreeks zeggenschap wordt geëist door vrouwen tegen de corruptie. Alleen ageren hier de vrouwen gescheiden van mannen. Maar enkele vrouwen lopen door mannelijke linies heen en protesteren tegen hun achterstelling, het feit dat ze politiek in de steek zijn gelaten of dat zij geen objecten zijn.
KUNCI cultural studies
Ik ben kunstenaar werkzaam in Rotterdam. Ik maak publicaties die ik als kunst beschouw. Dat zijn geen zelfstandige objecten maar publicaties , zoals flyers, brochures en uiteindelijk een boek, getiteld The interviews. Ik beschouw ze als politieke objecten waarmee ik theater maak en daarmee communiceer ik meer met het publiek. Daarmee lever ik bijwijze van politiek objectief theater een alternatief voor de musea, die met hun commerciële directeuren de marktwereld vertegenwoordigen: cosy stuff for the generations. Wij moeten buiten dit circuit ageren, bijvoorbeeld op het platteland.
Wij moeten ons werk direct zichtbaar maken als alternatief door directe interactie met onze teksten en afbeeldingen. In Italië leven kunstenaars in ballingschap, De ware cultuur is verborgen achter de façade van het monopolie. Veel gebeurt er buiten de stedelijke centra en op het platteland. Met Berlusconi heeft die façade zich uitgebreid, maar allerlei kleine initiatieven van verzet duiken op. En dan blijkt dat dit van onderop gebeurt. We moeten de musea uit de handen van de regering halen en collectiviseren. Daarvoor moeten we ook de organisatievorm van de maatschappij ter discussie stellen.
Wij moeten voorbeelden zoeken in het verleden, en die vinden we in de archieven van de CIRA en het IISG. We moeten leren van de aanpak van de horlogemakers van St. Imier en de processen zoals die door Kropotkin beschreven zijn.
Nuganim Yugiatur.
Legt een verband tussen de Sanggarcultuur en het verzet tegen de corrupte regering van Suharto in 1978 en 1979. In hoeverre kan de traditionele cultuur in moderne vorm de reformasi, zoals die toen is ingezet, uitbreiden en de maatschappij veranderen?
De sangar is een oud begrip en heeft betrekking op de gemeenschappelijke ruimte van het dorp. Het is ook de naam van een kunstgroep binnen het dorp die onder leiding van een mentor leerlingen inwijdt in de methoden der kunst. Sanggar is een common, die op traditie berust en op wederzijdse hulp. De kunstenaars krijgen voor dit onderwijs een eigen gemeenschappelijke ruimte organiseren. Zij krijgen ’s morgens les in de vaardigheden van de tekening, maar gaan ’s middags zelf aan de slag met een vrije creatie, waarbij ze elkaars werk becommentariëren. Daardoor leren zij van elkaar. Zo ontstaat ere een gemeenschappelijke traditie die zichzelf verrijkt. Een dergelijke benadering wijkt af van de heersende onderwijssystemen. Sanggar is een vorm van samenleving, en dus een organisatie van onderop. Kennisvergadering gebeurt wederzijds en informeel, niet door hiërarchische overdracht.
De sangarruimten bestaan nu 20-30 jaar en er zijn twee tot zes plaatsen in Jakarta. Zij ontwikkelen zich onafhankelijk van internationale kunsthandel door de directe omgeving in hun activiteiten te betrekken. Daarmee confronteren zij de mensen uit de omgeving direct met hun kunst, die zij delen. Het is een nieuwe vorm van leven.
Tijdens dicussie: Kunst is een middel van strijd. Dat is van belang voor de kunstenaar, maar ook voor de organisatie die cultureel is en aangeeft hoe de kunstenaar werkt. Een goed samenwerkingsverband is een groep kunstenaars die zich willen bezig houden met de facts of life, bijvoorbeeld dat van de boeren. Daarmee kunnen ze ook situaties zichtbaar maken die een antwoord vormen op de politiek.
Bij deze lezing werd een houtskooltekening vertoond van een desa met traditionele collectieve woningen.