Anna Dijkhuis (Landelijke Vereniging Centraal Wonen) en Hugo Klip (Transition Towns – Groningen) stelden zich kort voor. Vervolgens konden de deelnemers aangeven welke vragen zij hadden met betrekking tot het realiseren van alternatieven.
Anna is sinds 1975 met Centraal Wonen bezig. Inmiddels zijn er 80 projecten in Nederland. Momenteel is zij actief in de federatie voor gemeenschappelijk wonen (groepsvormen voor ouderen). Zij heeft samen met Flip Krabbendam een draaiboek geschreven dat voor elk soort project (eco, ouderen, et cetera) van toepassing is. Natuurlijk is het belangrijk om een ruimte te hebben voor het project, maar minstens zo belangrijk is het sociale proces dat gepaard gaat met het opzetten en draaien van een project. Het draaiboek is daar op toegespitst. Zo klinkt het prachtig om met consensus besluitvorming te werk te gaan, maar dat betekent ook dat mensen vetorecht hebben. Het consentmodel uit de sociocratie kan een goed alternatief zijn, als hier omtrent problemen ontstaan. Hier is alvast een nuttige handreiking te downloaden: http://www.gemeenschappelijkwonen.nl/fgw/handreiking/. Een korter stappenplan volgt nog.
Hugo is pas sinds kort actief voor Transition Towns. In Groningen hebben zij op 30 oktober j.l. hun eerste, druk bezochte bijeenkomst gehad. (http://www.lorien.nl/verslag30okt.html) Transition Towns zijn een reactie op peak-oil, de klimaatverandering en kredietcrisis. Het doel is om de samenleving opnieuw in te richten. (Lokale) overheden en dergelijke moeten hun taken behouden, maar ook de bevolking moet zelf met veranderingen beginnen. Enkele stappen uit de 12 (http://www.lorien.nl/Basishandleiding%20transitie-initiatieven%20(3).pdf, pagina 20 e.v.) van Transition Towns: Onbehagen organiseren, een stuurgroep oprichten die voorlichtingsbijeenkomst gaat organiseren, vervolgens worden werkgroepen opgericht en op dat moment wordt de stuurgroep opgeheven. Er komt een coördinatiegroep voor in de plaats. Dan volgt een grote lancering, waarbij een ‘open space’ georganiseerd wordt. Iedereen legt de vragen rondom het bereiken van een energieneutrale stad bij elkaar. Per thema gaan cirkels verder aan de slag om deze te beantwoorden. Er wordt geen masterplan gepresenteerd, maar de intelligentie van de groep wordt benut. In 2020 wil Transition Towns zich opheffen op het moment dat het doel bereikt is.
Er waren drie vragen:
1) Zijn financiële problemen rondom een project met weinig financiële draagkracht alleen met een smak geld op te lossen, of zijn er ook andere mogelijkheden?
2) Binnen een project ontstaat een spanning tussen de anarchistische/ kraakideologie en de noodzaak om commerciëler en professioneler te werk te gaan. Hoe kunnen we hier mee omgaan?
3) Een aantal mensen willen een gemeenschap opbouwen vanuit een gedeeld ideaal. Hoe kunnen zij op een praktische manier een stabiele gemeenschap/ ruimte creëren?
ad 1) De Woningbouw Vereniging Gelderland (WBvG) kan soms helpen (http://www.wbvg.nl/), net als Vereniging De Verandering uit Utrecht (http://www.deverandering.com/). Ook kan je proberen om mee te liften op gemeentelijk of landelijk beleid, zoals rondom de prachtwijken of Rotterdam als creatieve stad. Een andere keuze zou juist kunnen zijn om vooral door te gaan met je project in een kraakpand en daarmee de hele eigendomskwestie op de kaart te zetten.
ad 2) Deze vraag was een stuk ingewikkelder. Op zich zijn er op dit moment weinig organisatorische problemen. De vraag is vooral of de betrokken groep de komende tijd uitgebreid kan worden. Als mensen echt niet blijken te functioneren in het project, dan worden ze er nu al uitgewerkt. Dat is echter een zeer vervelend en onprettig proces. In de Paap (een groot pand in Den Bosch) gaan eventuele nieuwe bewoners eerst met alle bewoners kennismaken. Dat proces duurt ongeveer 3 maanden. Het helpt in ieder geval erg goed om de betrokkenheid bij de groep te versterken. De groep die een gemeenschap wil opzetten draagt er nu in ieder geval al zorg voor dat rondom het actievoeren (waar ze veel mee bezig zijn) ook sociaal veel ondernomen wordt. Ook dat versterkt de inbreng en betrokkenheid van mensen.
ad 3) Het stappenplan van Transition Towns sprak erg aan om een initiatief concreet te maken. Het punt blijft wel dat de betrokkenen op dit moment (ver) van elkaar af wonen en een gemeenschappelijke (vrije en publieke) ruimte ontbreekt. Anna komt met het idee van ‘Gestippeld Wonen’ (http://www.sev.nl/uploads/File/oud/Gestippeld%20Wonen_def.pdf), waar zij onlangs een folder over uitgebracht hebben. Het idee daarvan is in je directe omgeving (buurt of flat) een eenvoudige ruimte in te richten voor gemeenschappelijk gebruik. Dat kan een eerste goede stap om nieuwe initiatieven van de grond te krijgen.